Borelioza - Kleszcze

Do infekcji krętkami z rodzaju Borrelia, dochodzi wyłącznie w wyniku pokłucia przez zakażonego kleszcza. Krętki Borrelia przedostają się z kleszcza do żywiciela poprzez gruczoły ślinowe. Ryzyko zakażenia zwiększa się wraz z czasem żerowania.

Zalecana jest obserwacja miejsca ukłucia przez kleszcza przez około 7-30 dni. Może pojawić się zmiana skórna tworząc czerwoną lub sinoczerwoną plamę – „rumień wędrujący” zakładamy, że jest to pierwszy objaw choroby.

Rumień wędrujący to wczesny objaw boreliozy pojawia się w miejscu ugryzienia przez kleszcza ma pierścieniowaty kształt z przejaśnieniem w środku. Zmiana powiększa się stopniowo.
Rumień wędrujący jest objawem pozwalającym na postawienie diagnozy bez badań laboratoryjnych, ale niestety nie zawsze występuje i należy o tym pamiętać.

Boreliozie towarzyszą często objawy uogólnione, takie jak:

• zmęczenie
• gorączka
• ból głowy
• ból mięśni
• sztywność karku
• mdłości

Brak rozpoczęcia leczenia może prowadzić do zapalenia opon mózgowo – rdzeniowych, zaburzeń rytmu serca, zapalenia nerwów lub zapalenia stawów. Najbardziej niebezpieczne i najtrudniejsze diagnostycznie są objawy ze strony centralnego układu nerwowego. Leczenie obejmuje podawanie antybiotyków przez minimum 3-4 tygodnie.

U niektórych pacjentów pierwszy etap boreliozy przebiega bezobjawowo. Rozwiązaniem, które pomoże zdecydować, jakie leczenie zastosować, jest przetestowanie samego kleszcza, aby sprawdzić, czy jest on nosicielem boreliozy i innych chorób.

Kleszcza po usunięciu można przebadać na obecność patogenów wywołujących choroby odkleszczowe, m.in. boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu. Badania kleszczy są wykonywane techniką Real Time PCR polegającą na wykrywaniu sekwencji DNA charakterystycznych dla określonych patogenów. Technika Real Time PCR jest bardzo czuła i specyficzna, dzięki czemu uzyskujemy bardzo wysoką wiarygodność wyniku.

• Kleszcza należy usunąć mechanicznie. Stosowanie jakichkolwiek substancji takich jak maści, kremy, olejki do usuwania kleszczy ze skóry jest zabronione, ponieważ uniemożliwiłoby to przeprowadzenie badań molekularnych.
• Kleszcza należy umieścić na lekko wilgotnym waciku w hermetycznym woreczku strunowym, przechowywać kleszcza w lodówce, maksymalnie do 3 dni!

Ważnym badaniem w diagnostyce boreliozy jest test serologiczny polegający na zastosowaniu metody ELISA do pomiaru przeciwciał IgM i IgG w surowicy. Jeśli test ELISA jest pozytywny lub nierozstrzygnięty, należy wykonać test Western – blot w celu potwierdzenia diagnozy. Te dwie metody uzupełniają się i mają podobną czułość, ale swoistość metody Western – blot jest wyższa. Jeżeli dodatniemu wynikowi towarzyszą objawy kliniczne, wymagana jest konsultacja z lekarzem chorób zakaźnych.